1.1. Kiểu bài
– Nghị luận về một vấn đề xã hội có thể bàn luận về một tư tưởng, đạo lí nhưng cũng có thể phát biểu, trao đổi về một hiện tượng có thực trong đời sống hoặc một vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học.
– Vấn đề xã hội đưa ra bàn luận có thể là hiện tượng tích cực, cũng có thể là hiện tượng tiêu cực hoặc cả hai.
1.2. Các đặc điểm của bài nghị luận về một vấn đề xã hội
– Đoạn trích nêu lên hiện tượng gì của đời sống?
– Nhận biết luận điểm và cách triển khai luận điểm.
– Nhận biết các thao tác giải thích, phân tích, chứng minh, bác bỏ… trong văn bản.
– Quan điểm và thái độ của người viết về vấn đề nêu lên.
1.3. Các lưu ý khi viết bài nghị luận về một vấn đề xã hội
– Tìm hiểu đề (đọc kĩ đề bài, xác định yêu cầu của đề bài, xác định các thao tác lập luận, xác định phạm vi dẫn chứng của bài viết), xem lại các tác phẩm đã học liên quan đến vấn đề xã hội đặt ra của đề bài.
– Xác định các luận điểm, luận cứ trong bài viết, lựa chọn các dẫn chứng tiêu biểu.
– Triển khai bài viết đảm bảo sáng rõ ý kiến và hệ thống luận điểm cấu trúc chặt chẽ; sử dụng các bằng chứng thuyết phục – chính xác, tin cậy, thích hợp, đầy đủ.
– Liên hệ, mở rộng, so sánh với thực tiễn đời sống và suy nghĩ của bản thân.