– Khối lượng riêng của một chất là khối lượng của một đơn vị thể tích chất đó

\(\rho  = \frac{m}{V}\)

+ Trong đó: \(\rho \) đọc là (rô), m, V lần lượt là kí hiệu khối lượng riêng, khối lượng, thể tích.

– Khối lượng riêng là một thuộc tính của các chất, có thể đo được qua phép đo khối lượng và thể tích.

Bảng 4.1. Khối lượng riêng của một số chất

Chất	\(\rho \) (kg/m3)
Không khí	1,29
Oxygen	1,43
Nước	1 000
Đá hoa cương	2 750
Đồng	8 900

– Ví dụ: khi biết một khối lập phương có cạnh dài 10 cm bằng đá hoa cương có khối lượng 2,75 kg, người ta tính được khối lượng của các khối đá dùng để dựng lên các kim tự tháp hùng vĩ ở Ai Cập.

Cách xây dựng kim tự tháp của Ai Cập

– Áp suất đặc trưng cho tác dụng của áp lực lên mỗi đơn vị diện tích bị ép.

– Công thức tính áp suất: \(p = \frac{F}{S}\)

+ Trong đó: F là độ lớn áp lực, được đo bằng niutơn (N).

                    S là diện tích bị ép, được đo bằng mét vuông (m²)

                    p là áp suất, được đo bằng Pascan (Pa)

+ Ngoài ra, áp suất được đo bằng một số đơn vị khác như atmôtphe (atm), mmHg, … theo liên hệ: 1atm = 760 mmHg \(\approx \,{10^5}\,Pa\). 

– Diện tích bị ép càng lớn thì tác dụng của áp lực lên diện tích đó càng nhỏ, hay áp suất càng nhỏ.

Thí nghiệm minh họa tác dụng của áp lực

– Chất lỏng gây ra áp suất không chỉ lên đáy bình chứa mà còn lên thành bình và lên mọi điểm trong chất lỏng.

Áp lực do vật rắn và chất lỏng tác dụng lên bề mặt bị ép

– Công thức tính áp suất chất lỏng tại mỗi điểm ở độ sâu h trong lòng chất lỏng:

\(p = {p_0} + \rho gh\)

+ Trong đó: p₀ là áp suất khí quyển.

                    h: là độ sâu

Khối hình hộp chứa chất lỏng

– Chênh lệch áp suất giữa hai điểm trong chất lỏng là: \(\Delta p = \rho g\Delta h\)

( không phụ thuộc vào áp suất p₀ tại mặt thoáng)

– Chênh lệch mực chất lỏng giữa hai nhánh của bình thông nhau chứa chất lỏng thường được ứng dụng để đo áp suất.

Đo áp suất ống chứa khí

– Khối lượng riêng của một chất là khối lượng của một đơn vị thể tích chất đó. – Chênh lệch áp suất giữa hai điểm trong chất lỏng: \(\Delta p = \rho g\Delta h\). – Chênh lệch mực chất lỏng giữa hai nhánh của bình thông nhau chứa chất lỏng thường được ứng dụng để đo áp suất.