Kho tàng tài liệu học tập phong phú.

Tin học 10 Kết nối tri thức Bài 19: Câu lệnh rẽ nhánh If

1.1. Biểu thức logic

– Biểu thức lôgic là biểu thức chỉ nhận giá trị True (đúng) hoặc False (sai).

– Biểu thức lôgic đơn giản nhất là các biểu thức so sánh số hoặc xâu kí tự.

– Nhận biết kiểu dữ liệu logic qua hình sau:

* Các phép so sánh các giá trị số trong Python:

* Các phép toán trên kiểu dữ liệu lôgic bao gồm phép and (và), or (hoặc) và not (phủ định). Bảng các phép toán lôgic như sau:

Ví dụ: Cho các lệnh sau và dự đoán giá trị của các biến logic a, b, c.

Ta có: x = 10, z = 9 do đó x < 11 là đúng, z > 5 đúng. 

Theo bảng phép toán and

+ Ta có: b = x < 11 and z > 5 nhận giá trị đúng.

+ Ta lại có: X > 15 sai (vì x = 10) nhưng y < 9 đúng (vì y = 5).

Theo bảng phép toán or → c = x > 15 or y < 9 nhận giá trị đúng.

Cuối cùng, vì b là đúng nên a = not b sẽ nhận giá trị sai.

– Biểu thức lôgic là biểu thức chỉ nhận ra giá trị True hoặc False. Giá trị các biểu thức lôgic thuộc kiểu bool.

– Các phép toán trên kiểu dữ liệu lôgic là and (và), or (hoặc) và not (phủ định).

1.2. Lệnh If

– Để xử lí các tình huống rẽ nhánh Python sử dụng các câu lệnh để mô tả cấu trúc rẽ nhánh: Câu điều kiện dạng thiếu và câu điều kiện dạng đủ.

* Câu điều kiện dạng thiếu:

– Cú pháp:

– Sơ đồ khối:

Hình 19.2

– Quy trình thực hiện: Khi thực hiện lệnh, Python sẽ kiểm tra < điều kiện > nếu đúng thì thực hiện < khối lệnh >, ngược lại thì bỏ qua chuyển sang lệnh tiếp theo sau lệnh if.

* Câu điều kiện dạng đủ:

– Cú pháp:

* Lưu ý: 

+ Từ khóa if và else cần viết thẳng lề trái.

+ Các khối lệnh 1 và khối lệnh 2 cần viết lùi vào và thẳng hàng, mặc định là 1 tab hay 4 dấu cách.

– Sơ đồ khối:

Hình 19.3

– Quy trình thực hiện: Khi thực hiện lệnh, Python sẽ kiểm tra < điều kiện > nếu đúng thì thực hiện < khối lệnh  1>, ngược lại thì thực hiện < khối lệnh 2 >.

– Ví dụ: Nếu a, b là hai số đã được tạo thì lệnh sau sẽ in ra giá trị tuyệt đối của hiệu hai số như hình dưới đây:

* Chú ý: Các khối lệnh trong Python đều cần viết sau dấu và lùi vào, thẳng hàng.

Câu lệnh điều kiện if thể hiện cấu trúc rẽ nhánh trong Python. Khối lệnh rẽ nhánh của if được viết sau dấu cần viết lùi vào và thẳng hàng.