Kho tàng tài liệu học tập phong phú.

Tin học 10 Cánh diều Bài 14: Kiểu dữ liệu danh sách – xử lí danh sách

1.1. Kiểu dữ liệu danh sách

– Kiểu dữ liệu danh sách (list) để lưu trữ dãy các đại lượng có thể ở các kiểu dữ liệu khác nhau và cho phép truy cập tới mỗi phần tử của dãy theo vị trí (chỉ số) của phần tử đó

– Các phần tử trong danh sách của Python được đánh chỉ số bắt đầu từ 0

– Ví dụ: Thay vì dùng sáu biến kiểu kí tự để lưu trữ tên sáu bạn (Hình 1a), có thể dùng một biến kiểu danh sách (Hình 1b)

Muốn xem một số phần tử của danh sách ta có thể làm như hình sau:

* Khởi tạo danh sách:

Có nhiều cách khởi tạo danh sách, ba trong số các cách đó là:

Cách 1: Dùng phép gán

– Ví dụ: ds = [1, 1, 2, 3, 5, 8]

Cách 2: Dùng câu lệnh for gán giá trị trong khoảng cho trước

– Ví dụ: ds = [i for i in range(6)]

– Kết quả: ds = [0, 1, 2, 3, 4, 5]

Cách 3: Khởi tạo danh sách số nguyên hay thực từ dữ liệu nhập vào có cấu trúc như sau:

– Ví dụ: 

Truy cập đến các phần tử trong danh sách:

Tên danh sách[chỉ số của phần tử]

– Ví dụ:

  friends = [‘Ánh Hồng’,’Minh Hằng’,’Tuyết Nga’,’Tuấn Thành’,’Anh Quân’,’Thùy Anh’]

friends[2] = ‘Tuyết Nga’

1.2. Một số hàm và thao tác xử lí danh sách

– Một số hàm xử lí danh sách trong Python

Bảng 2. Một số hàm xử lí danh sách trong Python

Ví dụ: 

Hình 3. Một chương trình xử lí danh sách

– Ghép các danh sách thành một danh sách: dùng phép + 

Ví dụ: Chương trình ở hình 4 thược hiện phép ghép hai danh sách

Hình 4. Chương trình ghép nối hai danh sách

– Duyệt các phần tử trong danh sách theo thứ tự lưu trữ

+ Cách thực hiện: 

Gọi a là một danh sách, câu lệnh duyệt danh sách có dạng:

for i in a:

    Các câu lệnh xử lí

+ Ví dụ:

Hình 5. Chương trình duyệt danh sách bằng câu lệnh for

– Các ngôn ngữ lập trình bậc cao đều cung cấp kiểu dữ liệu cho phép lưu trữ một dãy hữu hạn các phần tử và các chương trình con có sẵn để xử lí dữ liệu thuộc kiểu này.

– Trong Python, list là kiểu dữ liệu có cấu trúc dùng để nhóm một tập dữ liệu thành một dãy giá trị được đánh số và có thể truy cập đến từng giá trị.

– Có thể khởi tạo cho list trong Python bằng cách gán trực tiếp hoặc nhập giá trị các phần tử vào từ thiết bị vào chuẩn.

– Python cung cấp nhiều thao tác hữu dụng trên list, một số hàm thông dụng là: len(), append(), pop(), insert(), sort().