1.1.1. Tác giả

– Nhà báo, nhà văn Nguyễn Hàm Châu (1935-2016).

– Quê quán: Nghệ An.

– Ông đã viết hơn 2.500 bài báo, hơn 10 tác phẩm in riêng và  23 tác phẩm in chung trong đó có những tác phẩm đồ sộ như Trí thức tinh hoa Việt Nam đương đại dày 1200 trang.

1.1.2. Tác phẩm

a. Thể loại:

Văn bản thuộc thể loại: văn bản thông tin.

b. Xuất xứ và hoàn cảnh ra đời:

Trích trong Người tri thức quê hương, tập một, NXB Giáo dục, 2002.

c. Bố cục văn bản:

– Phần 1: Phong cách, lối sống của Tạ Quang Bửu.

– Phần 2: Những giá trị Tạ Quang Bửu để lại đến ngày nay.

d. Tóm tắt tác phẩm:

Văn bản Tạ Quang Bửu – người thầy thông thái cung cấp những thông tin và nhận thức cách sống và làm việc của Giáo sư Tạ Quang Bửu. Rút ra cho chúng ta những bài học bổ ích trong cuộc sống như cách học tập, làm việc hiệu quả, sống sao cho có ích cho đời.

1.2.1. Phong cách, lối sống của Tạ Quang Bửu

– Tạ Quang Bửu là một nhà giáo và vận động viên tài ba:

+ Ông là một trong số ít những người Việt Nam đầu tiên đạt được bằng cử nhân toán học.

+ Ông có niềm ưa thích âm nhạc, hội hoạ, thể thao.

+ Ông tập chạy nhanh, tập nhảy cao.

+ Ông còn thử sức trong một cuộc bơi vượt sông Xen có cả Giên Ta-ri – nhà vô địch Pháp tham dự.

+ Ông lọt vào chung kết cuộc thi bóng bàn của sinh viên Pa-ri.

+ Ông cũng tập đấm bốc để tự vệ, đá bóng, và về sau, được cấp bằng bơi lội của Vương quốc Anh.

Giáo sư Tạ Quang Bửu

– Tạ Quang Bửu là một người có sự đam mê và am hiểu sâu sắc về nghệ thuật kiến trúc, sành hội hoạ và âm nhạc:

+ Về âm nhạc: Ông thường hát bằng tiếng Đức bản Tụng ca Niềm vui, lời thơ của Si-le được Bét-tô-ven phổ nhạc, đưa vào chương kết của bản Giao hưởng Niềm vui.

+ Về kiến trúc: Phó Giáo sư Đặng Thái Hoàng đã từng mong muốn “bác Bửu” cho ý kiến và nhờ đó, anh đã có thể hoàn thiện và sửa chữa rất nhiều lỗi ở tác phẩm.

– Sự độc đáo trong cách học của Tạ Quang Bửu:

+ Ông học để biết chứ không phải học để thi.

+ Ông cũng rất chú trọng việc nghiên cứu chữ Hán để hiểu sâu sắc văn hoá Việt Nam và phương Đông.

1.2.2. Những giá trị Tạ Quang Bửu để lại đến ngày nay

– Ông là tác giả của nhiều cuốn sách khoa học và kỹ thuật vào những năm đầu kháng chiến chống Pháp, và được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về “Tập hợp các công trình giới thiệu khoa học, kĩ thuật hiện đại (sau 1945), chỉ đạo các nhiệm vụ kỹ thuật quan trọng trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước”.

– Cuốn sách mang tên “Sống” của ông không chỉ là một tác phẩm khoa học mà còn là một tác phẩm triết học về cuộc sống.

– Giáo sư Tạ Quang Bửu đột ngột ngừng làm việc vào đêm 14-8-1986 do rối loạn tuần hoàn não.

– Hà Nội nay có thêm một đường phố mới mang tên Tạ Quang Bửu. Phố Tạ Quang Bửu nối liền phố Bạch Mai với phố Đại Cổ Việt, xuyên qua Trường Đại học Bách khoa.

1.3.1. Về nội dung

Văn bản “Tạ Quang Bửu – người thầy thông thái” cung cấp thông tin về giáo sư Tạ Quang Bửu. Qua đó, người đọc hiểu hơn về cuộc đời và sự nghiệp của ông, biết ơn những cống hiến của ông đối với sự phát triển của đất nước.

1.3.2. Về nghệ thuật

Bố cục chặt chẽ, phân chia nội dung rõ ràng giúp người đọc người nghe hiểu hơn vấn đề đang bàn luận.