– Hô hấp là quá trình cơ thể lấy O₂ từ môi trường cung cấp cho hô hấp tế bào, đồng thời giải phóng CO₂. 

– Vai trò của hô hấp đối với động vật:

+ Lấy O₂ từ môi trường bên ngoài cung cấp cho tế bào, tham gia vào sự oxi hoá trong tế bào bằng các phản ứng sinh hoá tạo năng lượng cho các hoạt động sống.

+ Thải CO₂ sinh ra từ quá trình chuyển hoá trong tế bào ra ngoài môi trường, đảm bảo cân bằng môi trường bên trong cơ thể.

– Trao đổi khí ở người và thú gồm 5 giai đoạn:

+ Thông khí

+ Trao đổi khí ở phổi

+ Máu vận chuyển khí hòa tan

+ Trao đổi khí ở mô

+ Hô hấp tế bào

Hình 1. Các giai đoạn của quá trình hô hấp ở người và thú

Hình 2. Các hình thức trao đổi khí ở các loài động vật

a. Các bệnh về đường hô hấp

– Bệnh hô hấp có thể gây ra hậu quả xấu đối với sức khoẻ con người, thậm chí tử vong. 

– Các bệnh hô hấp thường gặp như: viêm đường hô hấp trên, viêm phổi, lao phổi, hen suyễn, ung thư phổi… 

– Nguyên nhân gây nên các bệnh về hô hấp là do dị ứng với thời tiết, sự lây lan dịch bệnh qua đường hô hấp, khói thuốc lá, môi trường bị ô nhiễm, …

– Các biện pháp phòng tránh bệnh về hô hấp:

+ Phòng tránh các tác nhân có hại xâm nhập vào cơ thể.

+ Tăng cường sức đề kháng.

+ Ngăn cản sự phát triển của mầm bệnh.

+ Giảm sự lây lan nguồn bệnh.

b. Lợi ích của thể dục thể thao đối với hệ hô hấp

– Phát triển và tăng sức bền của các cơ hô hấp, tăng thể tích lồng ngực.

– Tăng tính đàn hồi của phổi, tăng dung tích sống, tăng cường độ hấp thụ O₂ và thải CO₂. 

– Giảm tần số hô hấp nhưng vẫn đảm bảo việc cung cấp O₂ cho cơ thể và thải CO₂ ra ngoài môi trường.

Hình 3. Các giải chạy bộ nâng cao nét đẹp thể chất và tinh thần

– Cơ thể động vật thường xuyên có sự trao đổi khí với môi trường bên ngoài để cung cấp O2 cho hô hấp tế bào, tạo năng lượng cho các hoạt động sống đồng thời thải sản phẩm của hô hấp tế bào là khí CO2 ra môi trường ngoài. – Ở động vật, có bốn hình thức trao đổi khí: qua bề mặt cơ thể, qua hệ thống ống khí, qua mang, qua phổi. – Ô nhiễm môi trường, khói thuốc lá cùng nhiều tác nhân có hại khác từ môi trường là nguyên nhân gây nên các bệnh về hô hấp như viêm đường hô hấp, viêm phổi, lao phổi, hen suyễn, ung thư phổi,… – Tích cực rèn luyện cơ thể, tập luyện thể thao thường xuyên giúp hệ hô hấp khoẻ mạnh và hoạt động trao đổi khí diễn ra hiệu quả.