1.1. Tìm hiểu chung
a. Thể loại
– Văn bản nghị luận.
b. Bố cục
Bố cục (2 phần)
– Phần 1: Nguyễn Trãi – người anh hùng dân tộc
– Phần 2: Nguyễn Trãi – nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất
c. Tóm tắt nội dung văn bản
Tác phẩm nói về tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, các tác phẩm xuất sắc và các giải thưởng đạt được của tác giả Nguyễn Trãi. Tuổi thơ Nguyễn Trãi là một thời kỳ thanh bần nhưng ông vẫn quyết chí gắng công học tập, nổi tiếng là một người học rộng, có kiến thức rộng về nhiều lĩnh vực, có ý thức về nghĩa vụ của một kẻ sĩ yêu nước thương dân.
1.2. Đọc hiểu văn bản
1.2.1. Nguyễn Trãi – người anh hùng dân tộc
Nguyễn Trãi (1380 – 1442)
– Nguyễn Trãi (1830-1442), hiệu Ức Trai, quê Hải Dương.
– Xuất thân trong gia đình có truyền thống yêu nước và văn hóa.
– Là người có sự nghiệp anh hùng cứu nước và hoài bão lớn, suốt đời vì dân vì nước.
– Là người có tài năng nhiều mặt, là nhà văn hóa lớn.
– Cuộc đời mang bi kịch lớn nhất lịch sử xã hội phong kiến. (vụ án Lệ Chi Viên)
– Được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới (1980).
=> Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có, danh nhân văn hóa thế giới đồng thời cũng là con người phải chịu nhiều oan khiên thảm khốc nhất trong lịch sử Việt Nam.
1.2.2. Nguyễn Trãi – nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất
– Nguyễn Trãi đã để lại cho nước nhà một di sản to lớn về các mặt quân sự, văn hoá và văn học.
+ Chính trị, lịch sử: Bình Ngô đại cáo
+ Quân sự, ngoại giao: Quân trung từ mệnh tập
+ Thơ ca: Ức Trai thi tập, Quốc âm thi tập
Trang 1 Quốc âm thi tập bản nguyên tác của Nguyễn Trãi
+ Lịch sử: Lam Sơn thực lục.
+ Địa lí: Dư địa chí
– Giá trị trong thơ văn Nguyễn Trãi
+ Chứa chan tình cảm thiết tha với lí tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân
–> Ca gợi vẽ đẹp người anh hùng vì dân, vì nước.
+ Dành nhiều tình yêu đằm thắm cho thiên nhhiên và cuộc sống.
+ Chứa chan tình cảm với con người, với quê hương: tình nghĩa vua tôi, tình cha con, tình bạn bè, tình quê hương.
Kết luận:
– Nguyễn Trãi là anh hùng dân tộc, là nhân vật toàn tài hiếm có.
– Thơ văn Nguyễn Trãi mở đường cho giai đoạn văn học mới phát triển. Nội dung kết tinh hai tư tưởng lớn: yêu nước và nhân đạo. Là nhà văn chính luận kiệt xuất, là nhà thơ mở đường cho văn chương tiếng Việt.
1.3. Tổng kết
1.3.1. Về nội dung
– Văn bản khẳng định tài năng văn chương của Nguyễn Trãi và tâm huyết tham gia xây dựng đất nước của tác giả.
1.3.2. Về nghệ thuật
– Lập luận logic, chặt chẽ
– Dẫn chứng sát thực, thuyết phục