Địa lí 10 Chân trời sáng tạo Bài Mở đầu: Môn Địa lí với định hướng nghề nghiệp
1.1. Đặc điểm cơ bản của môn địa lí ở trường phổ thông và vai trò của môn Địa lí đối với đời sống
1.1.1. Đặc điểm cơ bản của môn Địa lí
- Môn Địa lí ở cấp Trung học phổ thông thuộc nhóm môn khoa học xã hội, được thiết kế theo ba mạch: Địa lí đại cương, Địa lí kinh tế – xã hội thế giới, Địa lí Việt Nam
- Môn Địa lí có tính tích hợp, được thể hiện ở nhiều mức độ và hình thức khác nhau:
+ Tích hợp giữa các kiến thức địa lí tự nhiên, dân cư, xã hội và kinh tế trong từng nội dung bài học, chủ đề địa lí.
+ Vận dụng kiến thức các môn học khác để làm sáng rõ kiến thức địa lí.
+ Lồng ghép các nội dung giáo dục môi trường, biển đảo, phòng chống thiên tai, biến đổi khí hậu; giáo dục dân số, giới tính, di sản, an toàn giao thông... vào nội dung địa lí.
+ Kết hợp kiến thức của nhiều lĩnh vực khác nhau để xây dựng thành các chủ đề có tính tích hợp cao.
1.1.2. Vai trò của môn Địa lí đối với đời sống
- Giúp học sinh có những hiểu biết về thế giới xung quanh bằng việc đánh giá, phân tích được ảnh hưởng của các yếu tố vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên như hình điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên vùng Bắc Trung Bộ, điều kiện kinh tế - xã hội đến từng đối tượng địa lí cụ thể...; giải thích được phương thức con người khai thác hợp lí và có hiệu quả nguồn lực sẵn có cho sinh hoạt và sản xuất; quy hoạch, tổ chức không gian sống và sản xuất phù hợp với tự nhiên và văn hoá, xã hội của từng quốc gia, khu vực.
Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên vùng Bắc Trung Bộ
- Giúp học sinh định hướng và điều chỉnh hành vi phù hợp với sự thay đổi của môi trường tự nhiên và văn hoá, xã hội của từng quốc gia (như phân bố dân số và kinh tế của Ô-xtrây-li-a dưới đây), khu vực cụ thể, nhất là trong giai đoạn hội nhập toàn cầu như hiện nay.
Phân bố dân số và kinh tế ở Ô-xtray-li-a
- Giúp học sinh hình thành các kĩ năng, sử dụng hiệu quả các phương tiện như bản đồ, tranh ảnh, biểu đồ, bảng số liệu thống kê, ... để giải quyết các vấn đề thực tiễn cũng như: nghiên cứu khoa học, tạo nền tảng kiến thức để học tốt các môn học khác và định hướng nghề nghiệp cho học sinh.
1.2. Định hướng nghề nghiệp
- Môn Địa lí góp phần cung cấp kiến thức nền tảng cho học sinh về tình hình phát triển của các ngành kinh tế, từ đó giúp học sinh có những hiểu biết cơ bản về ngành nghề, một số điều kiện cần có để phát triển ngành nghề ở các phạm vi từ lớn đến nhỏ (thế giới, quốc gia, địa phương).
- Từ các đơn vị kiến thức, học sinh hình thành tư duy tổng hợp địa lí, có thể nhận xét và giải thích tình hình phát triển của các ngành kinh tế, dự báo xu hướng phát triển của ngành nghề trong tương lai.
Một số ngành nghề làm việc của môn Địa lí
- Mối quan hệ giữa các nhóm ngành nghề và kiến thức địa lí
|
NHÓM NGÀNH NGHỀ |
KIẾN THỨC ĐỊA LÍ |
|
- Nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản (trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, nuôi trồng và đánh bắt thuỷ sản). - Công nghiệp (luyện kim, cơ khí, hoá chất, điện tử, sản xuất hàng tiêu dùng, lương thực thực phẩm, dệt – may,...). - Dịch vụ: + Dịch vụ kinh doanh: điều hành doanh nghiệp/phương tiện vận tải, thông tin liên lạc, tài chính, bảo hiểm, bất động sản. + Dịch vụ tiêu dùng buôn bán, du lịch, y tế, giáo dục,... + Dịch vụ công: quy hoạch và phát triển các vùng; nghiên cứu, đánh giá, quản lý các vấn đề kinh tế, xã hội, môi trường; trắc địa bản đồ. |
- Vai trò, đặc điểm của ngành. - Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển và phân bố của ngành. - Tình hình phát triển và phân bố. - Tổ chức không gian lãnh thổ. - Kiến thức tổng hợp địa lí: địa lí tự nhiên, địa lí kinh tế - xã hội, địa lí môi trường. - Kĩ năng sử dụng các công cụ địa lí học: bản đồ, bảng số liệu thống kê, biểu đồ, sơ đồ,... |