Kho tàng tài liệu học tập phong phú.

Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo Bài 3: Sử học với các lĩnh vực khoa học khác

1.1. Sử học-môn khoa học mang tính liên ngành

– Sử học là ngành khoa học có đối tượng nghiên cứu rộng, liên quan đến nhiều ngành khoa học thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau. 

– Sử học sử dụng tri thức từ các ngành khác nhau để tìm hiểu, nghiên cứu vấn đề một cách toàn diện, hiệu quả, khoa học về con người và xã hội loài người. 

Tranh minh họa quá trình tiến hóa từ Vượn người thành người

1.2. Mối liên hệ giữa sử học với các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác

– Sử học và các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác (Xã hội học, Đô thị học, Địa lí học, Kinh tế học, Lịch pháp học, Cổ tiền học, Địa danh học, Văn học, Nghệ thuật học, Văn hoá học,…) đều lấy xã hội loài người làm đối tượng nghiên cứu nhưng mỗi khoa học chỉ nghiên cứu mộtlĩnh vực nhất định. Trong quá trình hình thành và phát triển, Sử học với các ngành khoa học xã và nhân văn khác luôn th: n hệ mật thiết với nhau.

– Sử học cung cấp thông tin cho các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác về bối cảnh hình thành, phát triển; xác định rõ những nhân tố (chủ quan và khách quan) tác động đến quá trình hình thành, phát triển; dự báo xu hướng vận động phát triển cho các ngành khoa học này.

– Các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác có thể hỗ trợ khoa học lịch sử trên các phương diện tri thức, kết quả nghiên cứu,… thành tựu của mỗi ngành khoa học xã hội và nhân văn khác tạo điều kiện, phương tiện, phương pháp,… giúp cho khoa học lịch sử đạt kết quả tốt hơn.

Công cụ đá ghè một mặt và rìu tay Gò Đá (An Khê, Gi Lai)

1.3. Sử học với các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ

a) Vai trò của Sử học với các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ

Sử học hỗ trợ các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ trong nghiên cứu quá trình phát sinh, phát triển và tiêu vong của sự vật, hiện tượng theo quy luật lịch sử. Cụ thể là:

– Cung cấp thông tin quá khứ, hiện tại và dự báo sự vận động phát triển, phục vụ cho các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ chủ động trong hoạt động xây dựng và phát triển.

– Xác định không gian, bối cảnh lịch sử qua các thời kì, giúp cho các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ hiểu rõ bản chất của sự hình thành và phát triển, xác định đúng vị trí vai trò của chúng trong quá trình phát tt

– Phục dựng lịch sử phát triển các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ, từ đó rút ra đặc điểm, bài học kinh nghiệm, lí giải nguyên nhân thành công và thất bại, làm cơ sở cho những đề xuất phát triển trong tương lai.

b) Vai trò của các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ đối với sử học

– Các ngành khoa học tự nhiên (Sinh học, Hoá học, Vật lí,…) và công nghệ tuỳ theo đối tượng và kết quả nghiên cứu của mình sẽ cung cấp những tri thức, kĩ thuật và phương pháp tiếp cận mang tính liên ngành cho Sử học để nghiên cứu về con người và xã hội loài người. Khoa học công nghệ giúp nhận ra được sự sáng tạo của con người trong quá trình vận động phát triển xã hội.

– Thành tựu phát triển khoa học tự nhiên và công nghệ giúp Sử học làm sáng tỏ quá trình phát sinh, phát triển và những tác động, hệ quả, ý nghĩa của các khoa học trong sự tiến bộ của văn minh nhân loại, nhờ đó Sử học thực hiện chức năng, nhiệm vụ xã hội của mình.

Bàn tính gẩy truyền thống