Kho tàng tài liệu học tập phong phú.

Địa lí 10 Kết nối tri thức Bài 4: Sự hình thành Trái Đất, vỏ Trái Đất và vật liệu cấu tạo vỏ Trái Đất

1.1. Nguồn gốc hình thành Trái Đất

– Có rất nhiều giả thuyết khác nhau về nguồn gốc của Trái Đất, liên quan chặt chẽ với sự hình thành hệ Mặt Trời như: Im-ma-nu-en Căng, Pi-e Xi-mông La-plat, Ốt-tô Xmit,…

– Giả thuyết về nguồn gốc hình thành Trái Đất:

+ Mặt Trời khi hình thành di chuyển trong dải Ngân Hà, đi qua đám mây bụi và khí.

+ Do lực hấp dẫn của Vũ Trụ mà trước hết là của Mặt Trời, khí và bụi chuyển động quanh Mặt Trời theo quỹ đạo hình elip, dần dần ngưng tụ thành các hành tinh (trong đó có Trái Đất).

1.2. Đặc điểm của vỏ Trái Đất 

– Trái Đất được cấu tạo bởi 3 lớp đồng tâm:

+ Vỏ cứng ở bên ngoài.

+ Bao Manti ở giữa.

+ Trong cùng là nhân.

– Vỏ Trái Đất là lớp vật chất cứng ngoài cùng của Trái Đất, độ dày dao động từ 5km) (ở đại dương) đến 70 km (ở lục địa), căn cứ vào sự khác nhau về thành phần cấu tạo và độ dày vỏ Trái Đất được chia thành hai kiểu chính vỏ lục địa và vỏ đại dương.

Hình 4. Sơ đồ cấu tạo vỏ Trái Đất

– Cấu tạo vỏ Trái Đất gồm 3 tầng đá:

+ Trên cùng là tầng trầm tích, do các vật liệu vụn, nhỏ bị nên chất tạo thành; tăng này không liên tục và có độ dày không đều

+ Tầng granit gồm các loại đá nhẹ (như đá granit và các loại đã có tinh chất tương tự như đá granit) tạo nên, lớp vỏ lục địa được cấu tạo chủ yếu bằng granit.

+ Tầng badan gồm các loại đá nặng hơn (như đá badan và các loại đá có  tính chất tương tự như đá badan) tạo nên; lớp vỏ đại dương cấu tạo chủ yếu bằng badan.

1.3. Vật liệu cấu tạo nên vỏ Trái Đất

– Vật liệu cấu tạo nên vỏ Trái Đất là khoáng vật và đá. 

– Khoáng vật là những nguyên tố tự nhiên hoặc hợp chất hoá học trong thiên nhiên, xuất hiện đo kết quả của các quá trình địa chất. 

– Đá là tập hợp của một hay nhiều khoáng vật và là bộ phân chủ yếu cấu tạo nên vỏ Trái Đất. Theo nguồn gốc, đã được phân chia thành ba nhóm: 

+ Đá magma (đá granit, đá badan,…) được tạo thành do quá trình ngưng kết (nguội lạnh) của các silicat nóng chảy 

+ Đá trầm tích (đá vôi, sa thạch,…) hình thành trong các vùng trũng do sự lắng tụ và nén chặt các vật liệu vụn nhỏ, 

+ Đá biến chất (đá gonai, đã hoa, đá phiến,…) được thành tạo từ đá macma hoặc đã trầm tích bị biến đổi sâu sắc do tác động của nhiệt áp suất,…