1.1. Vai trò, đặc điểm
a) Vai trò
Ngành bưu chính viễn thông có hai vai trò như sơ đồ dưới đây:
– Đối với phát triển kinh tế
– Đối với các lĩnh vực khác
b) Đặc điểm
– Nhóm ngành bưu chính viễn thông: Gồm hai nhóm bưu chính (vận chuyền thư, bưu phẩm, bưu kiện, hàng hoá,…) và viễn thông (dịch vụ gửi, truyền, nhận và xử lí thông tin giữa các đối tượng sử dụng).
– Sản phẩm: Sự vận chuyển tin tức, bưu kiện, bưu phẩm, truyền dẫn thông tin điện tử,… từ nơi gửi đến nơi nhận.
– Cách thức vận hành: Sử dụng các phương tiện, thiết bị để cung ứng dịch vụ từ các khoảng cách xa, không cần sự tiếp xúc giữa người cung cấp dịch vụ và người sử dụng dịch vụ.
– Phương thức đánh giá sản phẩm: Thông qua khối lượng sản phẩm, dịch vụ đã thực hiện, như số lượng thư đã chuyển (kg), thời gian đàm thoại (phút),…
– Phụ thuộc: Sự phát triển của khoa học – công nghệ.
1.2. Các nhân tố ảnh hưỏng đến sự phát triển và phân bố
* Các nhân tố ảnh hưởng:
Có 3 nhân tố ảnh hưởng đến ngành bưu chính viễn thông:
– Trình độ phát triển kinh tế, mức sống dân cư
– Sự phân bố các ngành kinh tế, phân bố dân cư và mạng lưới quần cư
– Sự phát triển của khoa học công nghệ
* Tác động của các nhân tố:
1.3. Tình hình phát triển và phân bố
– Bưu chính bao gồm các dịch vụ vận chuyển thư tín, bưu phẩm, chuyển tiền và điện báo. Mạng lưới bưu cục không ngừng được mở rộng và nâng cấp.
– Nhiều dịch vụ mới có chất lượng cao ra đời (chuyển phát nhanh, khai thác dữ liệu qua bưu chính, bán hàng qua bưu điện,…).
– Viễn thông phát triển nhanh chóng, trở thành một trong những hạ tầng cơ sở quan trọng nhất của nền kinh tế, các dịch vụ chủ yếu là điện thoại và internet.
+ Điện thoại:
. Là phương tiện liên lạc được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới hiện nay.
. Chiếc điện thoại đầu tiên được phát minh năm 1876, đến năm 2019 đã có hơn 5 tỉ người trên thế giới đang sử dụng điện thoại cá nhân với hơn 8 tỉ thuê bao di động.
Alexander Graham Bell và chiếc điện thoại đầu tiên (1876)
. Các nước có số thuê bao điện thoại nhiều nhất là: Trung Quốc, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Bra-xin, Liên bang Nga.
+ Internet:
. Ra đời từ năm 1989 đã tạo ra cuộc cách mạng trong ngành viễn thông thế giới.
. Năm 2019, có hơn 4,3 tỉ người trên thế giới sử dụng internet.
. Các nước có tỉ lệ người sử dụng internet cao là Ca-na-đa, Hàn Quốc, Nhật Bản, Anh, các nước EU, Trung Đông,… như hình 35. Bản đồ tỉ lệ số dân sử dụng internet của các nước, năm 2019 (%) dưới đây
Hình 35. Bản đồ tỉ lệ số dân sử dụng internet của các nước, năm 2019 (%)
– Ngành viễn thông đã ứng dụng những thành tựu của công nghệ thông tin (internet vạn vật, dữ liệu số, điện toán đám mây,…) để nâng cao chất lượng và khả năng cung ứng dịch vụ.