1.1. Cơ cấu
– Dịch vụ là những hoạt động mang tính xã hội, tạo ra các sản phẩm phần lớn là vô hình (phi vật chất) nhằm thoả mãn các nhu cầu trong sản xuất và đời sống của con người.
– Khu vực dịch vụ có cơ cấu ngành hết sức đa dạng và phức tạp.
– Người ta thường chia dịch vụ thành ba nhóm sau đây:
1.2. Vai trò
– Vai trò về kinh tế:
+ Dịch vụ giúp các hoạt động sản xuất, phân phối diễn ra một cách thông suốt, đạt hiệu quả cao và giảm rủi ro.
+ Dịch vụ thúc đầy sự phân công lao động, hình thành cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế hợp lí, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
+ Dịch vụ góp phần tăng thu nhập quốc dân cũng như thu nhập của cá nhân trong xã hội.
– Các vai trò khác:
+ Về mặt xã hội, dịch vụ giúp cho các lĩnh vực của đời sống xã hội và sinh hoạt công cộng diên ra thuận lợi, nâng cao đời sống con người.
+ Về mặt môi trường, dịch vụ góp phần khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.
+ Dịch vụ giúp tăng cường toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế.
1.3. Đặc điểm
– Sản phẩm dịch vụ phần lớn là phi vật chất.
– Quá trình sản xuất (cung cấp) dịch vụ và tiêu dùng (hưởng thụ) dịch vụ thường diễn ra đồng thời.
– Sự phát triển của khoa học – công nghệ đã làm thay đổi hình thức, cơ cấu, chất lượng của ngành dịch vụ.
1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố
* Các nhân tố ảnh hưởng:
Có 3 nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ như hình dưới đây:
* Tác động của các nhân tố:
Các nhân tố ảnh hưởng đã có những tác động đến ngành dịch vụ như nội dung của bảng sau:
Bảng Tác động của các nhân tố ảnh hưởng
Nhân tố | Tác động |
Vị trí địa lí | Thu hút vốn đầu tư, nguồn lao động chất lượng cao, tiếp cận thị trường bên ngoài, thực hiện toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế |
Nhân tố tự nhiên |
Tác động trực tiếp tới sự phát triển và phân bố của một số loại hình dịch vụ: địa hình, khí hậu tác động trực tiếp tới hoạt động của giao thông vận tải và du lịch… |
Nhân tố kinh tế – xã hội | Có ý nghĩa quan trọng nhất tới sự phát triển và phân bố dịch vụ |
+ Trình độ phát triển kinh tế |
Quyết định đến định hướng phát triển, trình độ phát triển, quy mô của dịch vụ. |
+ Đặc điểm dân số, lao động | Tốc độ phát triển, cơ cấu, mạng lưới dịch vụ |
+ Vốn đầu tư, khoa học – công nghệ | Quy mô, trình độ phát triển dịch vụ |
+ Thị trường | Hướng phát triển, tốc độ và quy mô phát triển dịch vụ |