a. Khái niệm

– Hình chiếu phối cảnh là hình biểu diễn được xây dựng bằng phép chiếu xuyên tâm (hình 12.2).

– Hình chiếu phối cảnh tạo cảm giác cho người xem về khoảng cách xa gần của các vật thể giống như khi quan sát trong thực tế.

Hình 12.2. Phép chiếu xuyên tâm

Hình 12.3. Phối cảnh của một góc phố

– Để vẽ được hình chiếu phối cảnh, cần một hệ thống các mặt phẳng gồm:

+ Mặt phẳng vật thể là mặt phẳng nằm ngang trên đỏ đặt vật thể cần biểu diễn.

+ Mặt tranh hay còn gọi là mặt phẳng hình chiếu là mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng vật thể.

+ Mặt phẳng tầm mắt là mặt phẳng song song với mặt phẳng vật thể, đi qua điểm nhìn (mắt người quan sát).

+ Đường chân trời là giao tuyến của mặt tranh với mặt phẳng tầm mắt (kí hiệu tt).

+ Tâm chiếu là điểm hội tụ của các tia chiếu (còn gọi là điểm nhìn).

Hình 12.4. Hệ thống xây dựng hình chiếu phối cảnh

Hình chiếu phối cảnh tạo cảm giác giống như thật khi quan sát bằng mắt. Vì vậy, hình chiếu phối cảnh thường được kèm theo cùng với các hình chiếu vuông góc trong hồ sơ thiết kế kiến trúc hoặc xây dựng.

Hình chiếu phối cảnh là hình biểu diễn được xây dựng bằng phép chiếu xuyên tâm.

b. Các loại hình chiếu phối cảnh

– Tùy theo vị trí của mặt tranh so với mặt của vật thể cần biểu diễn, hình chiếu phối cảnh được chia ra làm hai loại:

+ Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ

+ Hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ

– Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ nhận được khi mặt tranh song song với một mặt của vật thể (hình 12.5)

Hình 12.5. Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ

Hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ nhận được khi mặt tranh không song song với mặt nào của vật thể (hình 12.6).

Hình 12.6. Hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ

Hình 12.7. Phối cảnh một điểm tụ và phối cảnh hai điểm tụ của một ngôi nhà

Hay chỉ ra sự khác biệt trong hình chiếu phối cảnh của cùng một ngôi nhà (hình 127) khi được biểu diễn bằng phổi cảnh một điểm tụ và phối cảnh hai điểm tụ

-Hình chiếu phối cảnh một điểm tụ nhận được khi mặt tranh song song với một mặt của vật thể. – Hình chiếu phối cảnh hai điểm tụ nhận được khi mặt tranh không song song với mặt nào của vật thể.

Các bước vẽ phác hình chiếu phối cảnh một điểm tụ

Bước 1. Vẽ một đường thẳng nằm ngang làm đường chân trời tt, chọn một điểm F’ trên đường tt làm điểm tụ

Bước 2.  Vẽ hình chiếu đúng của vật thể.

Bước 3. Nổi dưởng thẳng từ các điểm trên hình chiếu đứng với điểm tụ. Từ các điểm 1 2′, 3′, 4′, 5′,… n nổi các đường thẳng với điểm tụ F

Bước 4. Xác định chiều rộng của vật thể. Trên đường 8’F” lấy đoạn 8’K’ làm chiếu rộng (độ sâu) của vật thể. Từ K’ vẽ các đường thẳng lần lượt song song với các cạnh của hình chiếu đúng.

Bước 5. Xóa bỏ cạnh khuất, tô đậm các cạnh thấy của vật thể

Hình 12.8. Các bước về phác hình chiếu phối cảnh một điểm tụ