Sơ đồ tổng quát về bảo vệ môi trường trong trồng trọt
1.1. Sự cần thiết của bảo vệ môi trường trong trồng trọt
a. Khái niệm ô nhiễm môi trường
Ô nhiễm môi trường trong trồng trọt là sự thay đổi các tinh chất vật lí, hoa học, sinh học của môi trường (đất, nước, không khi) theo chiều hướng xấu, vượt ngưỡng cho phép. Sự ô nhiễm này gây ảnh hưởng tới sức khoẻ con người, vật nuôi, cây trồng và hệ sinh thái.
b. Ảnh hưởng của ô nhiễm
– Gây ức chế quá trình sinh trưởng và giảm năng suất cây trồng, gây tồn dư chất độc hại trong nông sản làm ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và vật nuôi.
– Gây ra ô nhiễm môi trường đất, nước sẽ làm ảnh hưởng đến hệ sinh vật sống trong đất, nước (cả, tôm, sinh vật đất, …). Nếu bị ô nhiễm nặng có thể làm cho các sinh vật này bị chết dẫn đến làm mất cân bằng sinh thái và gây ra hiện tượng ô nhiễm thứ cấp.
– Hoạt động đốt các phần thừa của cây trồng (rơm, rạ, thân ngô, là mía,…) trên đồng ruộng sinh ra khỏi, bụi làm ô nhiễm môi trường không khi, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và vật nuôi.
c. Nguyên nhân gây ô nhiễm
– Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón.
– Chất thải trồng trọt.
d. Biện pháp hạn chế ô nhiễm
– Khi sử dụng phân bón hoá học hay thuốc bảo vệ thực vật cần đảm bảo các nguyên tắc: đúng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng phương pháp. Tăng cường sử dụng các loại phân bón hữu cơ, phân bón vi sinh; sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học và sử dụng thiên địch thay thế dần thuốc hoa học cũng là biện pháp để bảo vệ môi trường và là một trong những tiền để quan trọng để phát triển nền nông nghiệp bền vững.
1.2. Ứng dụng công nghệ vi sinh trong bảo vệ môi trường và xử lí chất thải trồng trọt
a. Sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ chất thải trồng trọt
– Quy trình sản xuất gồm các bước cơ bản sau:
Hình 27.1. Quy trình sản xuất phân bón hữu cơ từ chất thải trồng trọt
b. Sản xuất thức ăn ủ chua cho trâu, bò từ chất thải trồng trọt
– Quy trinh sản xuất thức ăn ủ chua cho trấu, bỏ từ chất thải trồng trọt gồm ba bước cơ bản (Hình 27.3)
Hình 27.3. Quy trình sản xuất thức ăn ủ chua cho trâu, bỏ từ chất thải trồng trọt
c. Công nghệ vi sinh trong bảo vệ môi trường trong trồng trọt
– Công nghệ vi sinh có vai trò rất quan trọng trong việc xử lí và bảo vệ môi trường trong trồng trọt. Các chế phẩm vi sinh được sản xuất từ các chủng vi sinh vật hữu ích thuộc nhóm Bacillus, Pseudomonas, Streptomyces…. có khả năng phân huỷ nhanh các chất thải hữu cơ thành mùn, đồng thời cạnh tranh dinh dưỡng và ức chế các vi sinh vật gây thối, nhờ đó làm giảm phát sinh mùi hôi thối và làm sạch môi trường.