Kho tàng tài liệu học tập phong phú.

Vật Lý 10 Chân trời sáng tạo Bài 9: Chuyển động ném

1.1. Chuyển động ném ngang

a. Mô tả chuyển động ném ngang

– Quỹ đạo của viên bi vàng có dạng đường cong.

– Trên trục Ox: hình chiếu vị trí của viên bi vàng di chuyển được những quãng đường như nhau sau những khoảng thời gian bằng nhau. Do đó trên phương này, viên bi vàng chuyển động thẳng đều.

– Trên trục Oy: hình chiếu vị trí của viên bi vàng hoàn toàn trùng với vị trí của viên bi màu đỏ ở hình 9.2. Do đó trên phương này, viên bi vàng chuyển động nhanh dần đều.

Hình 9.2. Ảnh chụp hoạt nghiệm tại nhiều thời điểm khác nhau khi thả viên bi màu đỏ rơi tự do và bắn viên bi màu vàng theo phương ngang

Hình 9.3. Phân tích chuyển động của viên bi màu vàng theo hai phương vuông góc

b. Giải thích chuyển động ném ngang

Hình 9.4. Biểu diễn vận tốc của vật và hình chiếu của nó lên hai trục Ox, Oy trong quá trình chuyển động

* Trên trục Ox

– Gia tốc: ax = 0 nên vật chuyển động thẳng đều trên Ox

– Vận tốc vx = vo là hằng số

– Phương trình chuyển động: x = vo.t

* Trên trục Oy

– Gia tốc: ay = g là hằng số nên vật chuyển động nhanh dần đều trên Oy (do vecto hình chiếu vận tốc \(\overrightarrow {{v_y}} \) và gia tốc \[(vec g\) luôn cùng chiều).

– Vận tốc: vy = g.t

– Phương trình chuyển động: \(y = \frac{1}{2}g.{t^2}\)

– Dạng của quỹ đạo: phương trình quỹ đạo của vật có dạng: \(y = \frac{g}{{2v_o^2}}.{x^2}\)

Như vậy, quỹ đạo của vật là một nhánh của đường parabol

– Thời gian rơi của vật: \(t = \sqrt {\frac{{2h}}{g}} \)

– Tầm xa: khoảng cách xa nhất (theo phương ngang) so với vị trí ném được xác định: \(L = {x_{{\rm{max}}}} = {v_o}.t = {v_o}.\sqrt {\frac{{2h}}{g}} \)

1.2. Chuyển động ném xiên

– Mục đích: Tìm điều kiện về ném vật trong không khí ở một độ cao h xác định để đạt được tầm xa lớn nhất

Hình 9.6. Mô phỏng chuyển động của quả tạ

– Tầm xa của chuyển động ném xiên phụ thuộc vào góc ném và độ lớn vận tốc tại điểm ném.