1.1. Kiểu bài
1.1.1. Khái niệm
Viết bài nghị luận về một hiện tượng đời sống là viết bài văn trình bày ý kiến, phân tích, trao đổi, bàn luận về một hiện tượng của đời sống nhân sinh (chính trị, kinh tế, văn hoá, nghệ thuật, đạo đức, khoa học công nghệ, giáo dục, môi trường,…) mà người viết quan tâm.
1.1.2. Yêu cầu
– Xác định đối tượng chính mà bài viết muốn hướng tới (Viết cho ai?).
– Xác định mục đích của bài viết (Viết để làm gì?)
– Xác định nội dung cụ thể cần viết (Viết cái gì?).
– Xác định cách thức viết, bao gồm: phương thức và các thao tác nghị luận, các phương thức hỗ trợ khác (miêu tả, tự sự, biểu cảm, thuyết minh), cấu trúc bài viết tranh, ảnh, bảng biểu, số liệu đi kèm… (Viết như thế nào?).
– Thu thập các tư liệu liên quan đến hiện tượng đời sống được bản luận trong bài viết.
1.2. Cách viết bài văn nghị luận về một hiện tượng đời sống
1.2.1. Thực hành viết
a. Chuẩn bị:
Tiến hành việc chuẩn bị theo các gợi ý sau:
b. Tìm ý và lập dàn ý:
* Tìm ý:
Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:
– Hiện tượng sính dùng tiếng nước ngoài trong giao tiếp là gì?
– Hiện tượng sính dùng tiếng nước ngoài này có những biểu hiện như thế nào?
– Vì sao giới trẻ lại sinh dùng tiếng nước ngoài?
– Nên hay không nên sinh dùng tiếng nước ngoài? Vì sao?
– Có giải pháp – biện pháp nào để việc sử dụng tiếng nước ngoài trở nên hợp lí?
* Lập dàn ý:
Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:
c. Viết:
– Viết bài văn theo dàn ý đã lập.
– Trong khi viết, các em cần chú ý một số điểm sau:
+ Mỗi luận điểm có thể triển khai thành một hoặc một số đoạn văn.
+ Các thao tác phân tích, giải thích, chứng minh, bình luận cần được vận dụng một cách linh hoạt
+ Cần thể hiện một cách tự nhiên quan điểm riêng của bản thân, miễn là hợp lí, thuyết phục.
+ Dẫn chứng cần xác thực, tiêu biểu cho hiện tượng sính dùng tiếng nước ngoài trong giao tiếp.
d. Kiểm tra và chỉnh sửa:
Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 5, phần Viết, mục d (trang 26); đối chiếu với dàn ý đề văn đã làm ở bài này.
=> Xem chi tiết nội dung phần Viết ở Bài 5: