1.1. Tìm hiểu chung
1.1.1. Tác giả
– Nguyễn Đăng Mạnh sinh năm 1930 ở Nam Định, quê quán tại Gia Lâm, Hà Nội. Ông mất vào năm 2018.
– Là cán bộ giảng dạy của trường Đại học Sư phạm Hà Nội, nhà nghiên cứu phê bình
– Được coi là nhà nghiên cứu đầu ngành về văn học Việt Nam hiện đại và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân.
Nguyễn Đăng Mạnh
1.1.2. Tác phẩm
a. Thể loại: Tác phẩm thuộc thể loại văn bản nghị luận.
b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
In trong cuốn: Những bài giảng về tác gia văn học.
c. Bố cục:
– Phần mở đầu: Thế giới nhân vật của các nhà văn, đặc biệt của Nguyễn Tuân
– Phần Nội dung: Đưa ra lí lẽ, luận điểm của vấn đề.
– Phần kết: Khẳng định vẻ đẹp của những con người biết cúi đầu trước cái tài, tâm.
d. Tóm tắt tác phẩm:
Văn bản đề cập đến văn bản “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân, ông tạo ra một thế giới nhân vật đầy đặc sắc, tập trung vào việc khám phá vẻ đẹp của những con người biết cúi đầu trước cái tài và tâm. Qua các dẫn chứng và lí lẽ trong tác phẩm, Nguyễn Tuân làm sáng tỏ về điều này.
1.2. Đọc hiểu văn bản
1.2.1. Nhan đề
– Lại đọc: Thể hiện sự suy ngẫm,tìm tòi
– Chữ người tử tù: Đối tượng tìm hiểu
=> Sự suy ngẫm của tác giả về những vấn đề đặt ra trong 1 tác phẩm văn học
Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân
1.2.2. Cấu trúc văn bản
– Phần mở đầu: Thế giới nhân vật của các nhà văn, đặc biệt của Nguyễn Tuân
– Phần nội dung:
– Luận điểm 1: Cuộc gặp gỡ của những con người có tài năng và nhân cách.
+ Lí lẽ: cái đẹp , cái tài, sự trong sạch của tâm hồn đã tập hợp họ lại.
+ Lí lẽ: Trích dẫn: ánh sáng đỏ rực của 1 bó đuốc…
– Luận điểm 2: Tinh thần cứng rắn, gan góc của những con người cao thượng.
+ Lí lẽ: Khẳng định đó là thiên hướng tất yếu của dân tộc ta khi phải đối diện với kẻ thù.
+ Lí lẽ: Huấn Cao, viên quản ngục và thầy thơ lại đều có cái vô uý ấy.
– Luận điểm 3: Thái độ của Huấn Cao với người quản ngục.
=> Ca ngợi vẻ đẹp tài hoa, khí phách, thiên lương của các nhân vật trong Chữ người tử tù.
– Phần kết: Khẳng định vẻ đẹp của những con người biết cúi đầu trước cái tài, tâm.
1.3. Tổng kết
1.3.1. Về nội dung
– Ca ngợi vẻ đẹp của các nhân vật trong tác phẩm văn học.
– Gửi gắm bài học giáo dục sâu sắc.
1.3.2. Về nghệ thuật
– Cấu trúc bài văn nghị luận chặt chẽ (mở đầu – thân bài – kết luận)
– Giọng điệu đối thoại, vừa trầm lắng nhẹ nhàng, vừa dứt khoát , mạnh mẽ
– Lập luận, lí lẽ chặt chẽ, đầy tính thuyết phục
– Ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu sắc thái biểu cảm.