1.1. Kiểu bài
1.1.1. Khái niệm
Viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội là ghi lại những kết quả đã nghiên cứu được về một đề tài thuộc lĩnh vực tự nhiên (vật lí, hóa học, sinh học,…) hoặc xã hội (văn học, lịch sử, chính trị, văn hóa,…) mà em quan tâm.
1.1.2. Yêu cầu
– Tiến hành tự nghiên cứu (hoặc lập nhóm nghiên cứu) theo quy trình: xác định đề tài nghiên cứu (ở đây là một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội mà em quan tâm hoặc thích tìm hiểu), tìm hiểu lịch sử nghiên cứu vấn đề, xác định mục đích, đối tượng và phạm vi nghiên cứu: xác định phương pháp nghiên cứu: thu thập, lựa chọn và dọc các tài liệu tham khảo có liên quan; tiến hành khảo sát bằng phiếu hỏi hoặc trực tiếp phỏng vấn về thực trạng của vấn đề (nếu cần), phân tích, xử lí số liệu, thu thập, phân tích, nhận xét thông tin để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu đã đặt ra, tổng hợp kết quả nghiên cứu.
– Xây dựng dàn ý (đề cương) của báo cáo nghiên cứu.
– Viết báo cáo nghiên cứu dựa trên dàn ý đã lập.
– Ngoài dàn ý và cách trình bày báo cáo như trường hợp đã nêu ở ý I.1. mục I. Định hướng, có thể trình bày theo các cách khác, nhưng cần nhân mạnh những những kết quả nghiên cứu mới về vấn đề, trích dẫn các nguồn tư liệu một cách đầy đủ, đúng quy định. Phần cuối báo cáo nêu rõ các tài liệu tham khảo.
1.2. Cách viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội
1.2.1. Thực hành viết
a. Chuẩn bị:
– Đọc kĩ đề bài, xác định vấn đề cần nghiên cứu và viết báo cáo nghiên cứu.
– Tiến hành nghiên cứu theo quy trình đã nêu ở ý 1.2, mục 1. Định hướng.
– Xác định bố cục của báo cáo nghiên cứu cần viết. – Tập hợp các nội dung chính đã nghiên cứu (kết quả nghiên cứu).
– Chuẩn bị các ngữ liệu (các trích dẫn, tài liệu tham khảo, tranh, ảnh, biểu đồ,… minh hoạ cho báo cáo.
b. Tìm ý và lập dàn ý:
* Tìm ý:
Tìm ý cho báo cáo nghiên cứu bảng cách suy luận từ khái quát đến cụ thể theo sơ đồ sau:
* Lập dàn ý:
Lập dàn ý cho báo cáo nghiên cứu bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:
c. Viết:
– Viết báo cáo nghiên cứu theo dàn ý đã lập, chú ý giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu đã đặt ra, trình bày kết quả một cách cụ thể, rõ ràng.
– Trong khi viết, kết hợp sử dụng chữ viết với các phương tiện khác như tranh, ảnh, sơ đồ, bảng biểu, đường dẫn tới các trang web,… để trình bày kết quả nghiên cứu.
– Lập danh mục tài liệu tham khảo và trích dẫn thông tin từ các nguồn tài liệu tham khảo dùng quy cách như đã nêu trong mục I. Định hướng.
– Dùng từ ngữ chính xác và viết đúng chính tả, ngữ pháp,…
d. Kiểm tra và chỉnh sửa:
Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 5, phần Viết, mục d (trang 26); đối chiếu với dàn ý đề văn đã làm ở bài này.
=> Xem chi tiết nội dung phần Viết ở Bài 5: